Συμπλήρωμα Σιδήρου

Μήπως χρειάζεσαι και εσύ Συμπλήρωμα Σιδήρου ;

   Πριν αρχίσουμε να μιλάμε για το συμπλήρωμα σιδήρου και τα πολλαπλά οφέλη του στην υγεία μας, ας το πάρουμε πρώτα από την αρχή. Γιατί να χρειαζόμαστε να πάρουμε συμπλήρωμα σιδήρου?

   Το συμπλήρωμα σιδήρου μπορεί να μας προταθεί από το γιατρό για διάφορους λόγους, κυρίως όταν το σώμα μας δεν απορροφά ή δε λαμβάνει αρκετό σίδηρο από τη διατροφή μας. Μερικές συνήθεις περιπτώσεις που έχουμε έλλειψη και χρειαζόμαστε συμπλήρωμα σιδήρου είναι αυτές παρακάτω:

  1. Αιμμοραγία (όπως αυτή που προκαλείται από έντονη περίοδο στις γυναίκες)
  2. Έλλειψη στη διατροφή (δίαιτες χαμηλές σε σίδηρο, όπως η χορτοφαγική)
  3. Αυξημένες ανάγκες σε ομάδες πληθυσμού (όπως οι εγκυμονούσες, οι έφηβοι, και τα παιδιά)
  4. Προβλήματα απορρόφησης (πχ. Σε ασθενείς με κοιλιοκάκη, νόσο του Crohn κ.ά.)
  5. Χρόνιες παθήσεις (πχ. Χρόνια νεφρική νόσος)
  6. Έπειτα από χειρουργικές επεμβάσεις (ύστερα από αφαίρεση μερών του εντέρου ή άλλων επεμβάσεων στο γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να επηρεαστεί η ικανότητα απορρόφησης σιδήρου)

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί έλλειψη σιδήρου, ο γιατρός μπορεί να μας συστήσει συμπλήρωμα σιδήρου για να διορθώσουμε την ανεπάρκεια.

Ποια συμπτώματα δείχνουν ότι έχω έλλειψη σιδήρου ;

   Αφού πάνω μιλήσαμε για το «Γιατί», ας δούμε τώρα το «Πώς» θα καταλάβουμε ότι μπορεί να έχουμε έλλειψη σιδήρου. Κάποια από τα κοινά σημάδια και συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου περιλαμβάνουν:

  1. Κόπωση και αδυναμία (αίσθημα κούρασης ακόμα και μετά από επαρκή ύπνο)
  2. Χλωμό δέρμα (ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, η οποία δίνει το κόκκινο χρώμα στο αίμα)
  3. Δυσκολία στην αναπνοή ή ξαφνική δύσπνοια κατά τη διάρκεια φυσιολογικών δραστηριοτήτων
  4. Ταχυκαρδία
  5. Κακή διάθεση (ο σίδηρος είναι σημαντικός για τη μεταφορά οξυγόνου, η έλλειψη του μπορεί να επηρεάσει την ψυχική μας υγεία)
  6. Πονοκέφαλοι και ζάλη

Αν νιώθουμε κάτι από τα παραπάνω θα ήταν καλό να χτυπήσουμε την πόρτα του γιατρού μας και να συζητήσουμε μαζί του τα συμπτώματά μας. Ο/η γιατρός με τη σειρά του μπορεί να προτείνει τις παρακάτω εξετάσεις για να διαγνώσει αν έχουμε έλλειψη σιδήρου:

  1. Πλήρης αιματολογικός έλεγχος (μια χαμηλή τιμή στην αιμοσφαιρίνη ή τον αιματοκρίτη μπορεί να είναι ένδειξη αναιμίας)
  2. Σίδηρος στον ορό (μετρά την ποσότητα σιδήρου που κυκλοφορεί στο αίμα)
  3. Φερριτίνη (η φερριτίνη αντανακλά τα επίπεδα σιδήρου στο σώμα. Χαμηλά επίπεδα φερριτίνης δείχνουν έλλειψη σιδήρου)

Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων μας, ο γιατρός θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση της έλλειψης σιδήρου και θα μας προτείνει διάφορους τρόπους να την αντιμετωπίσουμε. Ένας και από αυτούς που μας ενδιαφέρει στην περίπτωσή μας είναι το συμπλήρωμα σιδήρου.

Συμπλήρωμα Σιδήρου

5 Βασικές Λειτουργίες του Σιδήρου στο σώμα μας

   Συζητάμε τόση ώρα για το σίδηρο και την έλλειψη του, χωρίς να έχουμε πει τίποτα για το ρόλο του στον οργανισμό μας. Ο σίδηρος είναι ένα ζωτικό μέταλλο που έχει αρκετούς βασικούς ρόλους στο σώμα μας, και το συμπλήρωμα σιδήρου είναι σχεδιασμένο για να ενισχύσει τα αποθέματα και να βοηθήσει στις παρακάτω λειουργίες:

  1. Αιμοποίηση (ο σίδηρος είναι πολύ σημαντικός για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, μιας πρωτεΐνης που μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στα υπόλοιπα μέρη του σώματος)
  2. Κυτταρική λειτουργία (ο σίδηρος είναι απαραίτητος για πολλές κυτταρικές λειτουργίες, καθώς είναι μέρος των κυτταρικών μεταβολικών διαδικασιών που παράγουν ενέργεια)
  3. Υγεία των μυών (ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την καλή λειτουργία των μυών, γιατί βοηθά και στην παραγωγή της μυοσφαιρίνης, μιας πρωτεΐνης που αποθηκεύει οξυγόνο μέσα στους μυϊκούς ιστούς, δίνοντας τους την ενέργεια που χρειάζονται για να συσπαστούν)
  4. Νευρικό σύστημα (ο σίδηρος είναι σημαντικός για την υγεία του νευρικού συστήματος και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Έχει ρόλο στη δημιουργία νευροδιαβιβαστών, όπως η ντοπαμίνη και σεροτονίνη)
  5. Ανοσοποιητικό σύστημα (ο σίδηρος συμβάλλει και αυτός στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος με διάφορους μηχανισμούς)

Πώς θα με βοηθήσει το συμπλήρωμα σιδήρου ;

Μιας και τα συζητήσαμε πολύ επιστημονικά, ας μπούμε στο ζούμι! Ποια είναι τα οφέλη από το συμπλήρωμα σιδήρου στον οργανισμό μας?

Το συμπλήρωμα σιδήρου μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή την αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας, της πιο κοινής μορφής αναιμίας. Μπορεί, επίσης, να βοηθήσει στη βελτίωση της γενικής κόπωσης, της αδυναμίας, της ζάλης, και των άλλων συμπτωμάτων που μιλήσαμε νωρίτερα και συνδέονται με την έλλειψη σιδήρου. Πιο συγκεκριμένα:

  1. Αντιμετώπιση αναιμίας (ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, οπότε η λήψη του  μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αναιμίας λόγω έλλειψης)
  2. Βελτίωση των επιπέδων ενέργειας (η αύξηση των επιπέδων σιδήρου μπορεί να μειώσει την κόπωση και να βελτιώσει τα επίπεδα ενέργειας και την αντοχή, καθώς είναι κρίσιμος για τη μεταφορά οξυγόνου)
  3. Βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας (ο σίδηρος βοηθά στην καλύτερη μεταφορά οξυγόνου στα κύτταρα και τους ιστούς, βελτιώνοντας έτσι την αναπνευστική λειτουργία)
  4. Βελτίωση της νοητικής λειτουργίας (αυξημένα επίπεδα σιδήρου μπορούν να βελτιώσουν της νοητικές λειτουργίες, καθώς ο σίδηρος συμβάλλει στην υγεία του εγκεφάλου και την παραγωγή νευροδιαβιβαστών)
  5. Υποστήριξη της ανάπτυξης (ο σίδηρος είναι σημαντικός για την κανονική ανάπτυξη και ανάπαυση του οργανισμού, ιδίως σε παιδιά και εγκύους.

Pro Tip

Η συμβουλή της Ημέρας

Ένα από τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά και καθίσταται ιδανικό για συμπλήρωμα σιδήρου είναι:

Ξεχωρίζει γιατί :

  • Περιέχει την πλέον εύκολα απορροφήσιμη μορφή σιδήρου, γνωστή ως χηλική.
  • Περιέχει την κατάλληλη ποσότητα βιταμίνης C, B12 και φυλλικού οξέος που συμβάλλουν στην μέγιστη απορρόφησή του.
  • Δεν προκαλεί ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό σύστημα.

Τυχόν Παρενέργειες από το Συμπλήρωμα Σιδήρου.

Όπως βλέπουμε το συμπλήρωμα σιδήρου έχει πολλά οφέλη για τον οργανισμό μας, ωστόσο είναι σημαντικό να μην το λαμβάνουμε χωρίς να έχουμε συμβουλευτεί το γιατρό μας γιατί υπάρχει ο κίνδυνος παρενεργειών. 

   Χωρίς να μας φοβίσουν αυτές οι πληροφορίες, νομίζω πως πρέπει να μιλήσουμε και για τις παρενέργειες από το συμπλήρωμα σιδήρου που μπορεί να προκληθούν όταν δε γίνεται σωστή χρήση του. 

Το συμπλήρωμα σιδήρου όταν λαμβάνεται σε υψηλές δόσεις ή όταν δεν υπάρχει πραγματική ανάγκη για αύξηση των επιπέδων σιδήρου στον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει ορισμένες παρενέργειες:

  1. Διαταραχές στο γαστρεντερικό σύστημα (η λήψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως δυσπεψία, διάρροια, ναυτία, στομαχόπονο, κοιλιακές διαταραχές)
  2. Αλλεργικές αντιδράσεις (σπάνια η λήψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν φαγούρα, δυσκολία στην αναπνοή και εξάνθημα)
  3. Σίδηρος στο αίμα (η υπέρβαση της λήψης σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε υπέρβαση σιδήρου στο αίμα, γνωστή και ως υπερσιδηραιμία, η οποία μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία σε όργανα, όπως η καρδιά και το συκώτι)

Σε ποια τρόφιμα μπορώ να βρω το σίδηρο που χρειάζομαι ;

   Έχοντας στο μυαλό μας τις πιθανές παρενέργεις που δύναται να προκληθούν, νομίζω ήρθε η ώρα να το γυρίσουμε στη διατροφή. Ας κουβεντιάσουμε σαν καλοί διατροφολόγοι ποιες τροφές να επιλέγουμε σε συνδυασμό με το συμπλήρωμα σιδήρου για καλύτερο αποτέλεσμα και ποιες να αποφεύγουμε.

Η συνδυασμένη κατανάλωση ορισμένων τροφών μπορεί να βοηθήσει την απορρόφηση από το συμπλήρωμα σιδήρου. Υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που μπορούν να συμβάλλουν στην καλύτερη απορρόφηση, ενώ άλλα μπορεί να εμποδίσουν ή να μειώσουν την απορρόφηση. Παραδείγματα τροφίμων που μπορεί να βοηθήσουν στην απορρόφηση περιλαμβάνουν:

  1. Βιταμίνη C (η βιταμίνη C βελτιώνει την απορρόφηση σιδήρου. Οι τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C είναι τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, οι φράουλες, οι πιπεριές, το μαρούλι, το μάνγκο)
  2. Βιταμίνη Α (η βιταμίνη Α, επίσης, μπορεί να βοηθήσει στην απορρόφηση του σιδήρου. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Α είναι οι γλυκοπατάτες, τα καρότα, το σπανάκι)

Επιπλέον, το σίδηρο είναι πιο εύκολο να απορροφηθεί από τον οργανισμό όταν καταναλώνεται  με ντομάτες, φασόλια, φακές και άλλα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές πηγές σιδήρου. 

Από την άλλη πλευρά, μερικά τρόφιμα και ποτά δύναται να μειώσουν την απορρόφηση του σιδήρου, όπως ο καφές, το τσάι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα Το συμπλήρωμα σιδήρου θα ήταν καλή ιδέα να αποφεύγουμε να το καταναλώνουμε μαζί με αυτά τα τρόφιμα και ποτά. 

Είναι σημαντικό να ακούσουμε τη συμβουλή ενός ειδικού διατροφής ή ιατρού όταν πρόκειται να λάβουμε συμπλήρωμα σιδήρου για να επιτύχουμε τη μέγιστη απορρόφησή του.

Συμπλήρωμα Σιδήρου και τροφές

Από ποια ηλικία και σε τι δοσολογία μπορώ να πάρω Συμπλήρωμα Σιδήρου ;

   Σίγουρα το ερώτημα που θα μας έχει γεννηθεί φτάνοντας μέχρι εδώ είναι: «Από ποια ηλικία μπορώ να πάρω συμπλήρωμα σιδήρου και ποιες είναι οι συνιστώσες δοσολογίες ανάλογα με την ηλικία?»

Το συμπλήρωμα σιδήρου πρέπει να λαμβάνεται με προσοχή και κατά προτίμηση υπό την επίβλεψη ενός ιατρού, καθώς όπως αναφέραμε και πριν η υπερβολική δόση μπορεί να είναι επιβλαβής. Παρακάτω θα διαβάσουμε μια γενική οδηγία για τη συνιστώμενη δοσολογία ανάλογα με την ηλικία και το φύλο που αφορά την πρόσληψη σιδήρου από τη διατροφή:

  • Βρέφη 7-12 μηνών: 11 mg/ημέρα
  • Παιδιά 1-3 ετών: 7 mg/ημέρα
  • Παιδιά 4-8 ετών: 10 mg/ημέρα
  • Παιδιά 9-13 ετών: 8 mg/ημέρα
  • Έφηβοι αρσενικοί 14-18 ετών: 11 mg/ημέρα
  • Έφηβοι θηλυκοί 14-18 ετών: 15 mg/ημέρα
  • Ενήλικοι άνδρες 19-50 ετών: 8 mg/ημέρα
  • Ενήλικες γυναίκες 19-50 ετών: 18 mg/ημέρα
  • Ενήλικες άνω των 51 ετών: 8 mg/ημέρα

Οι γυναίκες σε ηλικία αναπαραγωγής μπορεί να χρειάζονται περισσότερο σίδηρο λόγω της απώλειας αίματος κατά την περίοδο. Επίσης, οι ποσότητες μπορεί να αυξηθούν για εγκύους, οι οποίες συνήθως χρειάζονται περίπου 27 mg/ημέρα.

Οι συνήθεις δόσεις για την αντιμετώπιση της ανεπάρκειας σιδήρου μπορεί να κυμαίνονται από 60-120 mg στοιχειώδους σιδήρου ανά ημέρα για ενήλικες, αλλά αυτές οι δόσεις μπορούν να χωριστούν σε πολλαπλές λήψεις κατά τη διάρκεια της ημέρας για καλύτερη απορρόφηση και μειωμένη πιθανότητα παρενεργειών, όπως διάρροια ή δυσπεψία. 

Για τα παιδιά, οι δόσεις για συμπλήρωμα σιδήρου προσαρμόζονται συνήθως ανάλογα με το βάρος τους και το βαθμό της ανεπάρκειας σιδήρου. Ο/η παιδίατρος θα πρέπει να δώσει την κατάλληλη δοσολογία για το παιδί. Γενικά, η δοσολογία υπολογίζεται με βάση το στοιχειώδη σίδηρο και μπορεί να είναι περίπου 3-6 mg σιδήρου ανά κιλό σωματικού βάρους ανά ημέρα. 

Για τη μείωση των παρενεργειών (δυσκοιλιότητα, ναυτία, διάρροια, σκουρόχρωμα κόπρανα) και τη βελτίωση της απορρόφησης του σιδήρου, οι ειδικοί συχνά συνιστούν να λαμβάνουμε το συμπλήρωμα σιδήρου με άδειο στομάχι ή με ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι, που είναι πλούσιος σε βιταμίνη C και βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου.

Life Hack

Ήξερες ότι ...

Ύστερα από μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στη διεθνή Ιατρική βιβλιοθήκη, διαπιστώθηκε ότι η έλλειψη σιδήρου συνδέεται ολοένα και περισσότερο με τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).

Θα βρείτε τη σχετική έρευνα εδώ.

Συμπλήρωμα Σιδήρου και άλλα φάρμακα: Τι να αποφεύγεις !

Αν παίρνουμε άλλα φάρμακα ή συμπληρώματα θα πρέπει να ενημερώσουμε το γιατρό μας, καθώς ο σίδηρος μπορεί να αλληλοεπιδρά με διάφορα φάρμακα. Για παράδειγμα, ο σίδηρος μπορεί να μειώσει την απορρόφηση των τετρακυκλινών (κατηγορία αντιβιοτικών), λεβοθυροξίνης (χρησιμοποιείται στον υποθυροειδισμό), και ορισμένων φαρμάκων για την οστεοπόρωση.

Επίσης, τα αντιόξινα, τα συμπληρώματα ασβεστίου και κάποια αντικαταθλιπτικά φάρμακα μειώνουν την απορρόφηση του σιδήρου. Για την αποφυγή τέτοιων αλληλεπιδράσεων, συνίσταται να παίρνουμε το συμπλήρωμα σιδήρου δύο ώρες πριν ή τέσσερις ώρες μετά τη λήψη άλλων φαρμάκων ή συμπληρωμάτων. 

   Φτάνοντας στο τέλος της συζήτησης μας, να θυμηθούμε ότι είναι σημαντικό να ακολουθούμε τις οδηγίες του γιατρού μας για τη λήψη συμπληρώματος σιδήρου και να προχωράμε σε τακτικούς ελέγχους για να επαληθεύουμε την αποτελεσματικότητα της αγωγής και να παρακολουθούμε τυχών παρενέργειες.

Επίσης, μην ξεχνάμε να διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια, φακές, σπανάκι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όσπρια, ταχίνι, σπόρους κολοκύθας, και ολικής άλεσης δημητριακά. Αυτές οι τροφές περιέχουν σίδηρο σε μορφή που μπορεί να απορροφηθεί ευκολότερα όταν συνδυάζονται με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C, όπως φρούτα και λαχανικά. Επιπλέον, ο γιατρός μας θα μας συμβουλεύσει πότε να σταματήσουμε το συμπλήρωμα σιδήρου.

Βαρέσης Κωνσταντίνος

– Σύμβουλος Διατροφής 

Varesis Konstantinos

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ

Διατροφή για Απώλεια Βάρους

Δίαιτα για απώλεια Βάρους

Η απώλεια βάρους αποτελεί το πλέον νούμερο ένα κίνητρο για να ξεκινήσει κάποιος μια διατροφή. ...

Δίαιτα για Χάσιμο Λίπους

Δίαιτα για χάσιμο λίπους: Πως να την κάνεις σωστά!

Το να ακολουθήσεις μία δίαιτα για χάσιμο λίπους δεν είναι πάντοτε μία εύκολη υπόθεση!

thyroid puzzle

Η σωστή διατροφή για τον θυροειδή αδένα

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος και αποτελεί έναν απο τους σπουδαιότερους ...

Δυσκοιλιότητα

Nα πάρω προβιοτικά για δυσκοιλιότητα;

Τα προβιοτικά, όπως και τα προβιοτικά για δυσκοιλιότητα, είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι ...