Η βερβερίνη είναι ένα συστατικό που απομονώνεται από διάφορα είδη φυτών και έχει χαρακτηριστικό έντονο κίτρινο χρώμα και πικρή γεύση. Τα φυτά από τα οποία απομονώνεται κυρίως η βερβερίνη είναι τα φυτά της οικογένειας Barberry.
Είναι γεγονός, ότι συναντάμε αναφορές για την ευρεία χρήση βερβερίνης στη Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, την Ayurveda και Παραδοσιακές Ιατρικές της Ευρώπης, ωστόσο η βερβερίνη στην αρχαιότητα, φαίνεται να χρησιμοποιούνταν κυρίως για την υποστήριξη της εντερικής λειτουργίας και του καρδιαγγειακού συστήματος.
Βερβερίνη στη σύγχρονη εποχή, επιστήμη ή τάση;
Τα καλά νέα με τη βερβερίνη είναι ότι είναι ένα φυτικό συστατικό που όχι μόνο χρησιμοποιείται εδώ και τουλάχιστον 3000 χρόνια, αλλά ταυτόχρονα, έχει μελετηθεί σε μεγάλο βαθμό και από σύγχρονους ερευνητές.
Μάλιστα, θεωρείται ένα από τα πιο μελετημένα φυτικά συστατικά και η σύγχρονη επιστημονική έρευνα έχει εστιάσει το ενδιαφέρον της στο πώς η βερβερίνη και οι ιδιότητές της αποτελούν ένα «φυσικό ρυθμιστή του μεταβολισμού» και κυρίως στην επίδραση που ασκεί η βερβερίνη στο γλυκαιμικό έλεγχο, δηλαδή στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Ποια είναι τα 7 + 1 εντυπωσιακά στοιχεία για τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της.
1. Βερβερίνη και γλυκαιμικός έλεγχος
Η πιο γνωστή δράση της βερβερίνης είναι αδιαμφισβήτητα η ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και η μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη.
Σε μία μελέτη που συμμετείχαν άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, διαπιστώθηκε ότι η χορήγηση βερβερίνης, σε συνδυασμό με παρέμβαση στον τρόπο ζωής, δηλαδή υιοθέτηση μιας υγιούς και ισορροπημένης διατροφής και τακτική άσκηση, έτεινε να μειώνει τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (ένας δείκτης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε διάστημα 3 μηνών), σε σχέση με την ομάδα ατόμων που πραγματoποίησαν μόνο παρέμβαση στον τρόπο ζωής και με την ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο (placebo).
Το ξέρατε ότι…
Η πιο διαδεδομένη φαρμακευτική ουσία για τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 είναι η μετφορμίνη. Στη βιβλιογραφία συναντάμε αρκετά δεδομένα που υποστηρίζουν ότι η βερβερίνη έχει πολύ παρόμοια δράση με τη μετφορμίνη και μάλιστα είναι το ίδιο αποτελεσματική στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, αλλά και στη μείωση των λιπιδίων αίματος!
Για παράδειγμα, σε μία μελέτη ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, χορηγήθηκε τυχαία θεραπεία με βερβερίνη ή μετφορμίνη (500mg 3 φορές την ημέρα) σε μια δοκιμή διάρκειας 3 μηνών. Η υπογλυκαιμική δράση της βερβερίνης ήταν παρόμοια με εκείνη της μετφορμίνης και παρατηρήθηκαν μείωση μεταγευματικής γλυκόζης αίματος, μείωση αντίστασης στην ινσουλίνη και σημαντική μείωση ολικής χοληστερόλης αίματος!
Παράλληλα σε άλλες, πρόσφατες μελέτες παρατηρήθηκε αποτελεσματικότερη δράση της βερβερίνης στην απώλεια σωματικού βάρους, σε σχέση με τη μετφορμίνη.
Εδώ θα βρείς τη σχετική έρευνα.
2. Βερβερίνη και απώλεια βάρους
Παρόλο που στο κομμάτι της απώλειας βάρους πρωταρχικό ρόλο παίζει το ενεργειακό έλλειμμα που επιτυγχάνεται από την υγιή και ισορροπημένη διατροφή και άσκηση, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τα δεδομένα από μελέτες χορήγησης βερβερίνης σε παχύσαρκα άτομα ήταν πολύ ενθαρρυντικά.
Πιο συγκεκριμένα, η βερβερίνη και οι ιδιότητές της φαίνεται να βοήθησαν ιδιαίτερα τα άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) πάνω από 30kg/m2 , δηλαδή παχύσαρκα άτομα. Σε δύο μελέτες συναντάμε δεδομένα για σημαντική μείωση σωματικού βάρους σε 3 μήνες χρήσης βερβερίνης. Το γεγονός αυτό μπορεί να δικαιολογείται από τη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, δηλαδή τον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο, αλλά και τη ρύθμιση άλλων ορμονών του μεταβολισμού που έχουν να κάνουν με την εναπόθεση λίπους στον οργανισμό.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν δεδομένα στη βιβλιογραφία για τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της στην αξιοσημείωτη μείωση του σωματικού βάρους (-2,07kg), του Δείκτη Μάζας Σώματος (-0.47 kg/m2), των εκατοστών περιφέρειας μέσης (−1.08 cm) αλλά και στη μείωση της CRP (−0.42 mg/L) που είναι ένας δείκτης φλεγμονής στον οργανισμό, για τον οποίο γίνεται αναφορά παρακάτω.
3. Βερβερίνη και λιπιδαιμικός έλεγχος
Πολύ θετικά δεδομένα προκύπτουν από τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της στο λιπιδαιμικό έλεγχο, δηλαδή στη ρύθμιση των λιπιδιών στον οργανισμό, η οποία αποτυπώνεται στα επίπεδα ολικής χοληστερόλης (TC), τριγλυκεριδίων (TG), LDL (αυτό που αποκαλούμε «κακή» χοληστερόλη) και HDL (αυτό που αποκαλούμε «καλή» χοληστερόλη) αίματος.
Πιο συγκεκριμένα, οι μελέτες μας έδειξαν ότι η χρήση βερβερίνης, σε συνδυασμό με παρέμβαση στον τρόπο ζωής, δηλαδή ισορροπημένη διατροφή και άσκηση, είχε καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την ομάδα ατόμων που έκαναν μόνο παρέμβαση στον τρόπο ζωής.
Ακόμη, στα άτομα που λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή για μείωση χοληστερόλης στο αίμα, φάνηκε ότι η χρήση βερβερίνης και οι ιδιότητές της, σε συνδυασμό με τα φάρμακα, μείωσε περισσότερο τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης (TC), αλλά και τα επίπεδα LDL, ενώ τα επίπεδα HDL στο αίμα αυξήθηκαν.
4. Βερβερίνη και ρύθμιση αρτηριακής πίεσης
Παρόλο που σε αυτό το κομμάτι διαθέτουμε ακόμη λίγα ερευνητικά δεδομένα, φαίνεται ότι η βερβερίνη και οι ιδιότητές της ασκούν μία υποστηρικτική δράση στη διαχείριση της υπέρτασης, κυρίως λόγω της βελτίωσης ορισμένων παραγόντων που οδηγούν σε αυτό το πρόβλημα.
Με λίγα λόγια, η βελτίωση του μεταβολισμού και η απώλεια βάρους που προέρχεται από τη βερβερίνη, οδηγεί και σε καλύτερη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.
5. Βερβερίνη και σύνδρομο λιπώδους διήθησης ήπατος μη αλκοολικής αιτιολογίας (NAFLD)
To NAFLD είναι ένα γνωστό σύνδρομο στον δυτικό κόσμο και χαρακτηρίζεται από παρουσία λίπους στο ήπαρ, γεγονός που σχετίζεται με την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο. Σε περιπτώσεις παχυσαρκίας, το λίπος στον οργασμό ξεκινά να εισέρχεται στα όργανα της κοιλιάς και κατ’επέκταση επιβαρύνει τη λειτουργία τους. Συχνά συναντάμε αυτό το φαινόμενο στο ήπαρ, αλλά και στο πάγκρεας, το οποίο σχετίζεται με τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Ωστόσο, τα δεδομένα από μία πολύ πρόσφατη μελέτη για τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της σε άτομα που παρουσιάζουν NAFLD είναι πολύ ενθαρρυντικά!
Φαίνεται ότι η χρήση βερβερίνης βελτιώνει σημαντικά τους παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση λίπους στο ήπαρ και βελτιώνει συνολικά τη λειτουργία των οργάνων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό.
6. Βερβερίνη και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
Τα δεδομένα του 2023 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δείχνουν ότι 8-13% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), ενώ το 70% των περιπτώσεων παραμένουν αδιάγνωστες.
Ακόμη, γνωρίζουμε ότι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών συνδέεται με καταστάσεις όπως σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υπέρταση και δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη, LDL και τριγλυκερίδια στο αίμα).
Ως εκ τούτου, κάποιες μελέτες που εξέτασαν τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ανέδειξαν πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα, όπως η μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, μείωση των λιπιδίων του αίματος και η αποκατάσταση της ωορρηξίας.
Έτσι, η χρήση βερβερίνης από γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες είναι ασφαλής αλλά και πολλά υποσχόμενη για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του συνδρόμου.
7. Βερβερίνη και υποστήριξη εντερικού μικροβιώματος
Είναι γεγονός, ότι το εντερικό μικροβίωμα βρίσκεται στο κέντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια και έχει αναδειχθεί ως ένας από τους κυριότερους παράγοντες που καθορίζουν την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, τα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό, το μεταβολισμό, αλλά και πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού.
Τι είναι όμως το εντερικό μικροβίωμα;
Φανταστείτε ότι στο έντερό μας «κατοικούν» δισεκατομμύρια μικροοργανισμοί. Η σύσταση των μικροοργανισμών αυτών και η αναλογία «καλών» και «κακών» μικροοργανισμών στο έντερο, αποτελούν το εντερικό μικροβίωμα και είναι μοναδικό για κάθε άνθρωπο. Το εντερικό μικροβίωμα επηρεάζεται άμεσα από τον τρόπο ζωής μας, δηλαδή τον ύπνο, τη διατροφή, την άσκηση, ακόμα και την ψυχολογία μας.
Αντίστοιχα, η κατάσταση του εντερικού μικροβιώματος έχει άμεση σχέση με την κατάσταση του ανοσοποιητικού μας συστήματος, το μεταβολισμό, αλλά επίσης, υπάρχουν δεδομένα και για τη σύνδεση του εντέρου και του εντερικού μικροβιώματος ειδικότερα, με τη λειτουργία οργάνων όπως οι πνεύμονες ( η λεγόμενη «γέφυρα πνευμόνων-εντέρου») και ο εγκέφαλος («γέφυρα εγκεφάλου-εντέρου»).
Με λίγα λόγια, το εντερικό μικροβίωμα είναι ένας βασικός ρυθμιστής των λειτουργιών του οργανισμού.
Είναι μάλιστα γνωστό, ότι οι δυτικού τύπου δίαιτες και ο τρόπος ζωής του σύγχρονου ανθρώπου επηρεάζουν αρνητικά το εντερικό μικροβίωμα, με αποτέλεσμα να προκύπτει μία κατάσταση χρόνιας φλεγμονής στον οργανισμό, η οποία έχει πολλές συνέπειες.
Τα καλά νέα όμως με το ανθρώπινο εντερικό μικροβίωμα είναι ότι έχει φανεί από μελέτες ότι είναι εύκολα τροποποιήσιμο.
Πιο συγκεκριμένα, το 2020 μία μελέτη σε ανθρώπους επιβεβαίωσε ότι η βερβερίνη και η ιδιότητές της, σε συνδυασμό με ισορροπημένη διατροφή, μπορεί να τροποποιήσει άμεσα το ανθρώπινο εντερικό μικροβίωμα. Η δόση της βερβερίνης σε αυτή τη μελέτη ήταν μόλις 500 mg ημερησίως.
Με λίγα λόγια, αυτό που φαίνεται να κάνει η βερβερίνη και οι ιδιότητές της στο εντερικό μικροβίωμα είναι να διατηρεί τους πληθυσμούς των «καλών» βακτηρίων στο έντερο, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη μείωση των πληθυσμών των «κακών» βακτηρίων.
Ακόμη, έχει φανεί ότι η βερβερίνη δρα υποστηρικτικά στην καλύτερη σύνδεση των κυττάρων του εντερικού τοιχώματος, βελτιώνοντας μία κατάσταση που ονομάζεται σύνδρομο διαρρέοντος εντέρου (leaky gut).
8. Βερβερίνη και μείωση φλεγμονής
Τέλος, υπάρχουν πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία από μελέτες για τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της στη μείωση της φλεγμονής στον οργανισμό.
Αυτό ίσως δικαιολογείται από την απώλεια βάρους, τη βελτίωση του μεταβολισμού, αλλά και από την υποστήριξη του εντερικού μικροβιώματος, παράγοντας ο οποίος έχει αναδειχθεί ως πρωταρχικής σημασίας για τη μείωση της φλεγμονής στον οργασμό, όπως περιγράφηκε παραπάνω.
Παράλληλα, γνωρίζουμε ότι η παχυσαρκία είναι ένας παράγοντας που σχετίζεται με χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό και έτσι, η βερβερίνη και οι ιδιότητές της μπορεί να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη διαχείριση πολλών νοσημάτων που προκύπτουν από τη χρόνια και συστηματική φλεγμονή.
Pro Tip
Για προχωρημένους
- Σε τι ξεχωρίζει η Βερβερίνη της Green Forest ;
Το συγκεκριμένο σκεύασμα περιέχει δύο ακόμα φυτικά συστατικά, το Bitter Melon (100mg), αλλά και το Banaba leaf (25mg).
Μία κλινική μελέτη του 2020 έδειξε ότι η χρήση Bitter Melon από ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, βελτίωσε τις τιμές σακχάρου νηστείας, όπως και ένα δείκτη αντίστασης στην ινσουλίνη. Έτσι, φαίνεται ότι το εκχύλισμα Bitter Melon έχει υποστηρικτική δράση στη ρύθμιση του σακχάρου αίματος.
Από την άλλη πλευρά, το Banaba leaf φαίνεται να έχει υποστηρικτική δράση σε πεπτικά προβλήματα, όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια και φούσκωμα.
Συμβουλές για τη χρήση της βερβενίνης
Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να συμβουλευτείτε το ιατρό σας ή κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία, όπως το διαιτολόγο-διατροφολόγο σας, προκειμένου να αξιολογήσει την καλύτερη δόση για εσάς, με βάση τις ανάγκες σας.
Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν μία μέση δόση 500-1500mg ημερησίως, το οποίο μεταφράζεται σε 1-3 κάψουλες ημερησίως και ενδεχομένως να φτάσει σε μεγαλύτερη δόση με την κατάλληλη καθοδήγηση από ειδικούς επαγγελματίες υγείας.
Ακόμα, προτείνεται να παίρνετε το συμπλήρωμα βερβερίνης κατά τη διάρκεια ή μετά από τα γεύματά σας. Αυτό συμβάλλει στην πρόληψη συμπτωμάτων του γαστρεντερικού, όπως διάρροια, που μπορεί να εμφανιστούν σε ορισμένες περιπτώσεις.
Γενικά, έχει φανεί ότι η βερβερίνη είναι ένα ασφαλές και αποτελεσματικό φυτικό συστατικό, ωστόσο θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν κάποιες αναφορές για το ότι η βερβερίνη μπορεί να επηρεάζει την ταχύτητα μεταβολισμού ορισμένων φαρμάκων στον οργανισμό, όπως για παράδειγμα ορισμένα αντιπηκτικά και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, με αποτέλεσμα να επηρεάζει τη δράση τους. Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή.
Ακόμη, έχουν αναφερθεί συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως διάρροια, δυσκοιλιότητα και ήπια ναυτία, τα οποία μπορούν να μειωθούν εάν λαμβάνετε τη βερβερίνη μετά τα γεύματα.
Tip of the Day
Ήξερες ότι ...
Ενισχύστε τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της με εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου.
Φαίνεται ότι η σιλυμαρίνη που βρίσκεται στο εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου αναστέλλει σε κάποιο βαθμό τη δράση της p-γλυκοπρωτεϊνης και έτσι, αυξάνεται η απορρόφηση της βερβερίνης. Με λίγα λόγια, το εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου μπορεί να επιτρέψει μεγαλύτερη ποσότητα βερβερίνης να μπει μέσα στα κύτταρα.
Άλλες ουσίες που φαίνεται να έχουν την ίδια υποστηρικτική δράση στην αύξηση της απορρόφησης της βερβερίνης, είναι η κουρκουμίνη σε συνδυασμό με πιπερίνη (μαύρο πιπέρι) και ορισμένες κατεχίνες από το πράσινο τσάι.
Εδώ θα βρείς τη σχετική έρευνα.
Τι να κρατήσω για τη βερβερίνη και τις ιδιότητές της ;
Πράγματι, η βερβερίνη και οι ιδιότητές της παρουσιάζουν ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον και φαίνεται να αναδεικνύεται σε μία πολλά υποσχόμενη λύση για την υποστήριξη του μεταβολισμού, συνολικά.
- Ωστόσο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τόσο η βερβερίνη, όσο και οποιαδήποτε άλλη ουσία δεν κάνουν θαύματα και χρειάζεται σε κάθε περίπτωση να ακολουθούμε μία υγιή και ισορροπημένη διατροφή, αλλά και καθημερινή άσκηση, σύμφωνα με τις συστάσεις της επιστημονικής κοινότητας.
Επιπλέον, κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και σε κάθε περίπτωση συστήνεται να συμβουλεύεστε τον ιατρό ή τον εξειδικευμένο διαιτολόγο-διατροφολόγο σας, προκειμένου να αξιολογούνται συνολικά οι ανάγκες σας και να διαμορφώνεται το καταλληλότερο πλάνο υποστήριξης για εσάς.
Εμμανουέλα Καραησαΐα – Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.
– Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών.
– Νοσηλεύτρια, ΕΚΠΑ με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη.
ΠΗΓΕΣ:
- WHO : Polycystic ovary syndrome
- Clinical Nutrition ESPEN : The effect of berberine supplementation on obesity parameters
- Pubmed : The effect of Berberine on weight loss in order to prevent obesity
- Pubmed : Berberine improves ovulation and endometrial receptivity in polycystic ovary syndrome
- Science Direct : The effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes
- NIH : Comparative efficacy of berberine in improving endocrine and metabolic profiles
- Pubmed : Efficacy of berberine in patients with type 2 diabetes mellitus
- Pubmed : Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus
- Pubmed : The clinical efficacy and safety of berberine in the treatment of non-alcoholic fatty liver disease
- Pubmed : Effects of berberine and barberry on selected inflammatory biomarkers in adults
- Pubmed : Herbal modulation of P-glycoprotein
- Science Direct : Hypoglycemic efficacy and safety of Momordica charantia (bitter melon) in patients with type 2 diabetes mellitus
- NDTV : Why Eating Food On Bananas Leaves Is Good For Health
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
Μήπως χρειάζεσαι και εσύ Συμπλήρωμα Σιδήρου ;
Πριν αρχίσουμε να μιλάμε για το συμπλήρωμα σιδήρου και τα πολλαπλά οφέλη του στην υγεία μας, ας το πάρουμε πρώτα από την αρχή.
Μελατονίνη: Το μυστικό για την αγκαλιά του Μορφέα
Μελατονίνη : Καλωσορίσατε στον κόσμο της ορμόνης που συχνά παραμελείται αλλά κρύβει πολλά μυστικά και ευεργετικά οφέλη για την υγεία μας.
Έχει το Μαγνήσιο ιδιότητες και Οφέλη στην Καθημερινότητά μας;
Το μαγνήσιο είναι ένα απαραίτητο μέταλλο που εκτελεί πολλές και σημαντικές λειτουργίες στο σώμα μας.
Nα πάρω προβιοτικά για δυσκοιλιότητα;
Τα προβιοτικά, όπως και τα προβιοτικά για δυσκοιλιότητα, είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι ...