Αντίσταση στην Ινσουλίνη

Αντίσταση στην Ινσουλίνη

Ας σηκώσει το χέρι όποιος δεν ζει χωρίς γλυκό. Ή όποιος μετά το φαγητό αναζητά επιδόρπιο. Ή και αυτός που αφού φάει τα φρούτα του, νιώθει την πείνα να επιστρέφει μετά από λίγο. Τι κοινό έχουν αυτές οι τρεις κατηγορίες; Πιθανότατα αντίσταση στην ινσουλίνη! Η αντίσταση στην ινσουλίνη, που ίσως λανθασμένα την έχετε ακούσει και ως “αντίσταση ινσουλίνης”, είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα προβλήματα υγείας στη σύγχρονη εποχή, το οποίο δυστυχώς πολύ συχνά οδηγεί στην ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ

Το καλό, ωστόσο, με την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι πως αν εντοπιστεί εγκαίρως, μας δίνει μεγάλο περιθώριο να την αντιμετωπίσουμε χωρίς απαραίτητα να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, μόνο με αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες.

Μα σε τι αντιστέκεται η ινσουλίνη;

Πολύ καλή ερώτηση! Για να μιλήσουμε για την αντίσταση στην ινσουλίνη, πρέπει πρώτα να μιλήσουμε για το σάκχαρο. Το σάκχαρο τι είναι; Το σάκχαρο, που ίσως το έχουμε ακούσει και ως “ζάχαρο”, ή αλλιώς η γλυκόζη, είναι το βασικό καύσιμο του ανθρώπινου οργανισμού, και η κυριότερη ουσία που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο. Η γλυκόζη θα πρέπει να βρίσκεται μέσα σε ένα συγκεκριμένο εύρος τιμών, από την φυσιολογικά χαμηλότερη έως την φυσιολογικά υψηλότερη, ώστε να θεωρήσουμε ότι ο οργανισμός μας λειτουργεί κανονικά, χωρίς προβλήματα. 

Πώς το πετυχαίνουμε αυτό;

Κάθε φορά που τρώμε οποιαδήποτε τροφή, τα θρεπτικά της συστατικά, με έμφαση στους υδατάνθρακες, περνούν μέσω της διαδικασίας της πέψης μετατρέπονται σιγά σιγά σε γλυκόζη, η οποία περνά στην κυκλοφορία του αίματος. Αν όλα πάνε καλά, η γλυκόζη είναι εκεί όπου τη θέλουμε, αν όμως τα επίπεδά της βρίσκονται αντίστοιχα παραπάνω ή παρακάτω από εκεί όπου τα θέλουμε, τότε λέμε πως έχουμε υπογλυκαιμία ή υπεργλυκαιμία

Τόσο η μία όσο και η άλλη κατάσταση, δηλαδή η υπογλυκαιμία και η υπεργλυκαιμία, είναι μη φυσιολογικές, ως και παθολογικές καταστάσεις για το ανθρώπινο οργανισμό, οι οποίες σε βάθος χρόνου μπορεί να επιβαρύνουν με μη αναστρέψιμο τρόπο την υγεία, καθώς αποτελούν προ διαβητικά στάδια.

ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Μια ιστορία για την αντίσταση στην ινσουλίνη

Πάμε λοιπόν να πούμε για την αντίσταση στην ινσουλίνη! Κάθε φορά που τρώμε, και άρα ανεβαίνει η γλυκόζη στο αίμα, το πάγκρεας παράγει μία ορμόνη, την ινσουλίνη, ώστε να μειώσει τη γλυκόζη. Ας το σκεφτούμε ως εξής:

  • Όσο ανεβαίνει η γλυκόζη στο αίμα, τόσο το πάγκρεας δημιουργεί ινσουλίνη, η οποία αυτό που κάνει είναι “χτυπάει την πόρτα” των κυττάρων, ώστε να “ανοίξουν” και να μπει η γλυκόζη μέσα τους, μειώνοντας έτσι τα επίπεδά της στο αίμα.
  • Αν όμως τα κύτταρα του σώματος “δεν ακούνε το χτύπημα στην πόρτα”, τότε λέμε ότι έχουμε αντίσταση στην ινσουλίνη.
  • Αυτό σημαίνει πως “δεν ανοίγουν την πόρτα” κι έτσι η γλυκόζη συνεχίζει να ανεβαίνει και πολύ συχνά φτάνουμε στην υπεργλυκαιμία.
  • Σαν αποτέλεσμα, το πάγκρεας παράγει ακόμα περισσότερη ινσουλίνη ώστε να “ακούσουν” τα κύτταρα και να “ανοίξουν την πόρτα”.
  • Όταν όμως πλέον έχει μαζευτεί μεγάλη ποσότητα γλυκόζης, έχει μαζευτεί και μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης, με αποτέλεσμα να είναι πλέον “τόσο δυνατό το χτύπημα”, που τα κύτταρα “ανοίγουν διάπλατα την πόρτα”, κι έτσι μπαίνει παραπάνω γλυκόζη μέσα, με τελικό αποτέλεσμα τα επίπεδά της στο αίμα να πέσουν πολύ και να φτάσουμε σε υπογλυκαιμία.

Και τι συμβαίνει στην υπογλυκαιμία; Το σώμα αναζητά να ανεβάσει πάλι τη γλυκόζη μέσω της τροφής, κάνοντάς μας έτσι να θέλουμε να φάμε πάλι, με μία τάση προς τρόφιμα που θα την ανεβάσουν γρήγορα, κυρίως δηλαδή γλυκά και σνακς με υδατάνθρακες, όπως είναι τσιπς, κράκερς και όλων των τύπων τα επιδόρπια.

Pro Tip

Η συμβουλή της Ημέρας

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μία κατάσταση αναστρέψιμη.

Παράλληλα με τη βελτίωση της διατροφής, το χρώμιο μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της όρεξης, ενώ το εκχύλισμα του φυτού Banaba (Lagerstroemia speciosa) φαίνεται να χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια για την καλύτερη διαχείριση του σακχάρου.

Και τα δύο θα τα βρείς σε μια μία φυσική φόρμουλα βιταμινών και βοτάνων ονόματι Glucose Formula της Natural Vitamins.

Τι προκαλεί την αντίσταση στην ινσουλίνη;

Η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζουμε με μεγάλη ακρίβεια τι προκαλεί την αντίσταση στην ινσουλίνη. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), και παρόλο που το αυξημένο σωματικό βάρος είναι ένας από τους παράγοντες κινδύνου για να αναπτύξει κανείς αντίσταση στην ινσουλίνη, δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση και δεν μπορούμε να κρίνουμε αν κάποιος έχει αντίσταση στην ινσουλίνη απλά και μόνο από την όψη1.

Με απλά λόγια, το να είναι κάποιος με παραπανίσια κιλά δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι έχει αντίσταση στην ινσουλίνη, και αντίστοιχα, το να είναι κάποιος φυσιολογικού βάρους, ή ακόμα και με χαμηλό βάρος σώματος, δεν σημαίνει πως μπορεί να αποκλείσει τον κίνδυνο εμφάνισης του προβλήματος που συζητάμε.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων της Αμερικής (National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases) κυριότεροι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για αντίσταση στην ινσουλίνη είναι:

  • Το να είναι κάποιος υπέρβαρος ή να εμφανίζει παχυσαρκία, ειδικά κεντρικού τύπου (στην κοιλιά)
  • Να είναι ηλικίας 45 ετών και άνω
  • Να έχει συγγενή πρώτου βαθμού (γονέα, αδελφό ή αδελφή) με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ
  • Ορισμένες φυλές βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο
  • Η καθιστική ζωή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, η σωματική αδράνεια
  • Η ύπαρξη προβλημάτων υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης
  • Γυναίκες που έχουν ιστορικό διαβήτη κύησης, ή τα παιδιά τους (διαβάστε εδώ για την Καμπύλη Σακχάρου Στην Εγκυμοσύνη….link….)
  • Άτομα με ιστορικό καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού
  • Γυναίκες που πάσχουν από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
  • Προβλήματα με τον ύπνο, ιδιαίτερα η υπνική άπνοια (διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου)
  • Η λήψη ορισμένων φαρμάκων, όπως είναι τα κορτικοστεροειδή (π.χ. κορτιζόνη)
  • Ορισμένα σύνδρομα ορμονικών διαταραχών2

Αντίσταση στην ινσουλίνη, προ-διαβήτης και σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ

Γιατί μας ενδιαφέρει τόσο πολύ η αντίσταση στην ινσουλίνη; Επειδή δυστυχώς είναι ένα βήμα πριν την εμφάνιση προ-διαβήτη και μόλις δύο βήματα μακριά από την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.

Σε αντίθεση με την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί ακόμα και μόνο με αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι δύο άλλες καταστάσεις (προ-διαβήτης και διαβήτης) είναι καθαρά παθολογικές και πλέον απαιτούν παρακολούθηση από ιατρό ενδοκρινολόγο και διαιτολόγο-διατροφολόγο, ενώ εδώ ξεκινάει και η ανάγκη για θεραπεία, είτε μόνο με φαρμακευτική αγωγή είτε και με ινσουλίνη.

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως ξεκινώντας από κάτι μικρό, όπως τελικά φαίνεται να είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, μπορεί να καταλήξουμε σε κάτι πολύ μεγάλο, με κίνδυνο πλέον να μην είναι αναστρέψιμη η πορεία του. Το κακό με την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι πως δεν έχει ξεκάθαρα συμπτώματα, ούτε όμως γίνονται και εξετάσεις για αυτή, ώστε να καθοριστεί αν υπάρχει ή όχι.

Επομένως, μπορούμε να στηριχτούμε μόνο σε ενδείξεις για να εντοπίσουμε αν έχουμε αντίσταση στην ινσουλίνη, όπως είναι η ανάγκη για επιδόρπιο μετά το φαγητό λόγω της υπογλυκαιμίας που αναφέραμε, καθώς και να ελέγξουμε αν έχουμε ένα ή και περισσότερους παράγοντες κινδύνου από αυτούς που αναφέρθηκαν πιο πάνω.

Αντίσταση στην ινσουλίνη και άσκηση

Μην αντιστέκεσαι, μην αντιστέκεσαι, κάνε ένα βήμα κι εσύ!

Η αντίσταση στην ινσουλίνη σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί σε κάποιο βαθμό ή και πλήρως. Ο τρόπος για να το πετύχουμε αυτό είναι σχετικά απλός, θα πρέπει ωστόσο να αναθεωρήσουμε λίγο τις καθημερινές μας συνήθειες ώστε να βελτιώσουμε την κατάσταση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Ένωση (American Diabetes Association), μπορούμε να προχωρήσουμε στις τρεις παρακάτω κινήσεις:

  1. Η υιοθέτηση ενός ενεργού τρόπου ζωής είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να μειώσουν δραματικά την αντίσταση στην ινσουλίνη τόσο για μικρό όσο και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
    Πέρα από το γεγονός ότι το σώμα γίνεται πιο ευαίσθητο στη δράση της ινσουλίνης και αυξάνεται η μυϊκή μάζα, η οποία αναζητά πιο έντονα τη γλυκόζη που κυκλοφορεί στο αίμα, η σωματική δραστηριότητα ανοίγει μια εναλλακτική πύλη για τη γλυκόζη ώστε να εισέλθει στα μυϊκά κύτταρα χωρίς να χρειάζεται να μεσολαβήσει η ινσουλίνη, μειώνοντας την εξάρτηση των κυττάρων από την ινσουλίνη.
    Ενώ αυτό δεν μειώνει την ίδια την αντίσταση στην ινσουλίνη, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους που ο οργανισμός τους δεν αποκρίνεται όπως θα έπρεπε στην ινσουλίνη, να βελτιώσουν τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα τους.
  2. Η απώλεια βάρους μπορεί επίσης να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Καμία μεμονωμένη δίαιτα δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι η πιο αποτελεσματική. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν, ωστόσο, ότι η κατανάλωση τροφών που είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος και υψηλής σε υδατάνθρακες μπορεί να επιδεινώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη.
  3. Παρόλο που επίσημα δεν έχουν εγκριθεί ειδικά φάρμακα για τη θεραπεία της αντίστασης στην ινσουλίνη, τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ, όπως για παράδειγμα η μετφορμίνη, είναι ουσίες που μπορούν να ευαισθητοποιήσουν τον οργανισμό στη δράση της ινσουλίνης, ενισχύοντας έτσι την μείωση της γλυκόζης στο αίμα, τουλάχιστον εν μέρει, και μειώνοντας τελικά την αντίσταση στην ινσουλίνη.

Life Hack

Ήξερες ότι ...

Οι φυτικές ίνες εφόσον ενταχθούν επαρκώς και σωστά τη διατροφή σου έχουν αμέτρητα οφέλη όπως :

  1. Απώλεια και έλεγχο βάρους.
  2. Μειώνουν το κίνδυνο εμφάνισης Διαβήτη τύπου ΙΙ.
  3. Μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιακών ασθενειών.
  4. Συμβάλλουν στη υγεία του εντερικού συστήματος.
  5. Βοηθούν στη δυσκοιλιότητα.

Θα βρείς σχετικές έρευνες εδώ.

Και εφόσον θες να συμπληρώσεις τη διατροφή σου με το σώστο σύμπλεγμα φυτικών ινών, σου προτείνω Natural Multi Fiber Complex της Natural Vitamins.

Η επιστημονική άποψη

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μία από τις πιο διαδεδομένες καταστάσεις προβλημάτων υγείας στη σύγχρονη εποχή. Το κακό με αυτήν είναι πως αποτελεί έναν αφανή κίνδυνο, όχι επειδή η ίδια επιβαρύνει πολύ έντονα την υγεία, αλλά επειδή αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πιο σοβαρές παθολογικές καταστάσεις.

Η πιο ασφαλής επιλογή, ακριβώς επειδή δεν έχουμε τρόπο να γνωρίζουμε αν το σώμα μας αντιστέκεται στη δράση της ινσουλίνης ή όχι, είναι να προσπαθούμε διαρκώς να βελτιώσουμε τον τρόπο ζωής μας. Η κατανάλωση περισσότερων φρούτων, λαχανικών και προϊόντων ολικής άλεσης, η κατανομή των γευμάτων μέσα στην ημέρα, η αλλαγή των σνακς που επιλέγουμε, η έναρξη μίας δραστηριότητας ή κάποιου αθλήματος, η διακοπή του καπνίσματος, αποτελούν συνήθειες που αν υιοθετήσουμε θα μας βοηθήσουν να ενισχύσουμε τον οργανισμό μας και να προστατεύσουμε την καλή μας υγεία.

Οι αλλαγές αυτές δρουν ευεργετικά όχι μόνο προς τον εαυτό μας, αλλά και προς τους γύρω και κυρίως για τους ανθρώπου που μας νοιάζονται. Είναι υποστήριξη προς τον σύντροφό μας που επίσης προσπαθεί να βελτιώσει την υγεία μας, είναι κίνητρο για τους φίλους μας να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους, είναι παράδειγμα για τα παιδιά μας ώστε να αποκτήσουν από νωρίς ωφέλιμες διατροφικές συνήθειες και να έχουν έναν ενεργό τρόπο ζωής.

Σαφώς, μπορούμε πάντα να ζητήσουμε βοήθεια από ένα ειδικό, έναν επιστήμονα υγείας, έναν γυμναστή και φυσικά έναν ενδοκρινολόγο, οποιαδήποτε στιγμή πάρουμε απόφαση να αλλάξουμε τη ζωή μας!

Κόκκου Ματίνα– Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
– Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην αθλητική διατροφή.
– Έχει ασχοληθεί με την παιδική διατροφή, στα πλαίσια των μεταπτυχιακών σπουδών της.

Matina Kokkou - Διατροφολόγος

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ

Δίαιτα για χάσιμο λίπους

Δίαιτα για χάσιμο λίπους: Πως να την κάνεις σωστά!

Το να ακολουθήσεις μία δίαιτα για χάσιμο λίπους δεν είναι πάντοτε μία εύκολη υπόθεση! Αυτό συμβαίνει ...

Διατροφή για Χάσιμο Κιλών

5+1 Tips για επιτυχημένη διατροφή για χάσιμο κιλών !

Μία διατροφή για χάσιμο κιλών μπορεί να ποικίλει και να σημαίνει κάτι διαφορετικό για τον καθένα.

Διατροφή για Απώλεια Βάρους

Διατροφή για Απώλεια Βάρους

Η απώλεια βάρους αποτελεί το πλέον νούμερο ένα κίνητρο για να ξεκινήσει κάποιος μια διατροφή.

Εβδομαδιαία δίαιτα για διαβητικούς.

Εβδομαδιαία δίαιτα για διαβητικούς. Οι συστάσεις της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας!

Ο διαβήτης αποτελεί μία νόσο που τρομάζει πολλούς ανθρώπους ...